Op 21 maart 2022 vond de derde toekomstdialoog van de Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij plaats. Deze toekomstdialoog stond in het teken van crisisbeheer en weerbaarheid in de landbouwsector.
Prof. dr. Hugo Marynissen (Antwerp Management School) besprak diverse facetten van (succesvol) crisisbeheer. Uit de interactie met vertegenwoordigers van de SALV-ledenorganisaties en met het publiek volgde de vertaalslag naar de landbouwsector. Zo belichtte hij een crisis als een complex proces, en wees inzake de weerbaarheid van bedrijfsvoering op het belang van de overeenstemming van de activiteiten met bredere maatschappelijke uitdagingen. Dat die uitdagingen heel divers zijn en vaak onderling moeilijk verknoopt, herkenden de vertegenwoordigers en het publiek in de vijf SALV-uitdagingen. Die complexe interactie tussen economische, ecologische en ruimtelijke vraagstukken uit zich op systeemniveau, op het niveau van het individuele landbouwbedrijf, tot op het veld. Prof. Marynissen onderlijnde ook het belang van samenwerking binnen en tussen netwerken als sleutel tot succes in crisisbeheer. Hij verkende daarbij het potentieel van de SALV als ‘netwerk van netwerken’.
De vertegenwoordigers van drie SALV-ledenorganisaties brachten vervolgens een reflectie over de betekenis en aandachtspunten bij crisisbeheer en weerbaarheid in de sector. François Huyghe (Boerenbond) onderlijnde dat de steeds wijzigende regelgeving in het domein van omgeving alsook de zwakke onderhandelingspositie in de keten de weerbaarheid van de Vlaamse landbouwbedrijven op de proef stellen. De weerbaarheid kan versterkt worden door het opzetten van verzekeringssystemen, het opmaken van afsprakenkaders in de keten en het opbouwen van kennis in netwerken. Jelle Goossens (Rikolto) illustreerde aan de hand van diverse projecten en cases dat landbouwers de weerbaarheid van hun bedrijf kunnen verhogen door in te werken op agency, buffering, connectiviteit en diversiteit. Ten slotte toonde Luc Vanoirbeek (VBT) hoe VBT als sectorfederatie werkt aan collectieve en individuele weerbaarheid. Hij wees daarbij onder meer op de rol van databeheer en traceerbaarheid, op de kracht van netwerken, en op overdachte crisiscommunicatie.
Tijdens de presentatie wees prof. dr. Marynissen op het belang van ‘chronische ongemakkelijkheid’ als een essentiële houding in de bedrijfsvoering om de weerbaarheid van het (land- en tuinbouw)bedrijf proactief en vooruitziend te versterken. Ook voor beleidsmakers die begaan zijn met landbouw en voeding is die gemoedstoestand relevant, gezien de overheid de brede risicobeheersarchitectuur creëert waarbinnen de landbouwbedrijven moeten opereren. De SALV vroeg eerder bijvoorbeeld om een doordacht en vooruitziend beleid ten aanzien van klimaatrisico’s, en met betrekking tot handel en mededinging. De adviesraad zal de in deze dialoog aangereikte inzichten benutten bij het verder uitdiepen van de thematiek van crisisbeheer en weerbaarheid in het kader van zijn toekomstwerking", concludeerde Hendrik Vandamme, voorzitter van de SALV.
Het webinar vormde de derde in een reeks toekomstdialogen van de SALV, gericht op een verkenning van kansen en uitdagingen waarvoor de Vlaamse land- en tuinbouw de komende decennia staat. De dialogen dienen als vertrekpunt en voedingsbodem voor de nieuwe werking van de SALV rond de vijf uitdagingen voor een duurzame toekomst van de landbouw in Vlaanderen die de adviesraad in 2017 op vraag van het Vlaams Parlement heeft geformuleerd.